Mô hình Thông tin Xây dựng (BIM) đã trở thành nền tảng cốt lõi để nâng cao hiệu quả, độ chính xác và khả năng quản lý vòng đời công trình. Trong khi phần lớn các chuyên gia liên tưởng BIM với mô hình 3D và các hình ảnh trực quan, thì dịch vụ BIM 1D lại đóng vai trò nền móng trong việc thiết lập và quản lý các thông tin quan trọng của công trình. Các dịch vụ này bao gồm: Scan to BIM, mô hình hóa đám mây điểm (Point Cloud Modeling), và lập kế hoạch triển khai BIM, giúp thu thập dữ liệu thực tế và chuyển đổi chúng thành định dạng số có thể sử dụng được.
BIM 1D là gì?
BIM 1D tập trung vào việc thu thập, cấu trúc hóa và quản lý thông tin về công trình ngay từ những giai đoạn đầu. Nó bao gồm việc thu thập dữ liệu thông qua các công nghệ tiên tiến như quét laser 3D, chuyển đổi dữ liệu không gian thành định dạng sử dụng được và lập kế hoạch triển khai BIM trong suốt vòng đời của công trình. Mặc dù không trực tiếp liên quan đến mô hình trực quan 3D, BIM 1D lại là xương sống thông tin hỗ trợ cho sự phát triển của các cấp độ BIM cao hơn (2D, 3D, 4D,…).
Scan to BIM: Ghi lại hiện trạng với độ chính xác cao
Một trong những thành phần quan trọng nhất của BIM 1D là Scan to BIM – quy trình sử dụng quét laser 3D để ghi lại điều kiện vật lý chính xác của một tòa nhà hoặc công trường xây dựng. Công nghệ này thu thập hàng tỷ điểm dữ liệu – gọi là đám mây điểm (point cloud) – để tạo ra mô hình không gian chính xác của môi trường thực tế.
Các đám mây điểm này sau đó được xử lý và chuyển đổi thành mô hình BIM chính xác, rất phù hợp cho:
- Các dự án cải tạo và phục hồi
- Những cơ sở không có bản vẽ thiết kế sẵn
- Các công trình lịch sử hoặc cấu trúc kiến trúc phức tạp
Độ chính xác hình học cao từ quét laser giúp mô hình phản ánh đúng thực trạng, từ đó giảm thiểu sai sót thiết kế và hạn chế việc làm lại.
Mô hình hóa đám mây điểm: Từ dữ liệu đến bản vẽ
Sau khi thu thập dữ liệu từ đám mây điểm, bước tiếp theo là mô hình hóa đám mây điểm. Quá trình này chuyển dữ liệu chưa có cấu trúc thành mô hình 3D có cấu trúc và bản vẽ kỹ thuật 2D. Các mô hình này được sử dụng trong:
- Phân tích thiết kế và kiểm tra hiệu suất năng lượng
- Xác thực tính tương thích giữa các hệ thống (MEP và kết cấu)
- Lập kế hoạch bảo trì và theo dõi tài sản
Với các bản sao kỹ thuật số chính xác của các công trình hiện hữu, kỹ sư và kiến trúc sư có thể đưa ra quyết định đúng đắn cho việc nâng cấp, mở rộng hoặc cải tạo hoàn toàn.
Lập kế hoạch triển khai BIM: Lộ trình chiến lược
Lập kế hoạch triển khai BIM là nền tảng cho việc áp dụng BIM thành công trong một dự án hoặc tổ chức. Việc này bao gồm:
- Tạo mô hình BIM 3D chính xác từ các công trình hiện có
- Xây dựng kế hoạch thực hiện BIM (BEP)
- Chuẩn hóa định dạng dữ liệu để sử dụng lâu dài
- Tích hợp BIM với hệ thống Quản lý Tòa nhà (FM) cho công tác bảo trì
Cách tiếp cận chiến lược này giúp BIM trở thành giải pháp quản lý tài sản dài hạn chứ không chỉ là một công cụ thiết kế.
Tích hợp với Quản lý Tòa nhà: Tối ưu hóa vòng đời công trình
Bằng cách tích hợp mô hình BIM với các nền tảng Quản lý Tòa nhà (FM), chủ đầu tư có thể giám sát và quản lý hiệu quả việc bảo trì các hệ thống cơ – điện – nước (MEP). Nhờ các bản cập nhật dữ liệu theo thời gian thực, người quản lý có thể kiểm tra tình trạng thiết bị, lên kế hoạch bảo trì định kỳ và kéo dài tuổi thọ tài sản.
Sự kết hợp giữa BIM và FM mang lại:
- Giảm thời gian ngừng hoạt động
- Chi phí bảo trì thấp hơn
- Sử dụng không gian và năng lượng hiệu quả hơn
Lợi ích của dịch vụ BIM 1D
Việc triển khai các dịch vụ BIM 1D mang lại nhiều lợi ích trong suốt vòng đời xây dựng và quản lý công trình:
- Độ chính xác cao: Quét laser đảm bảo tính chính xác và tin cậy khi ghi nhận dữ liệu thực tế
- Tiết kiệm thời gian: Thu thập dữ liệu nhanh chóng, giảm bớt nhu cầu đo đạc thủ công
- Dễ dàng cập nhật: Mô hình BIM có thể chỉnh sửa và cập nhật theo thời gian
- Quản lý dữ liệu tốt: Dữ liệu có cấu trúc hỗ trợ công tác bảo trì và nâng cấp dài hạn
- Giảm rủi ro: Phát hiện sớm các xung đột hệ thống và lỗi thiết kế để tránh sai sót tốn kém
- Hỗ trợ vòng đời: Giúp quản lý công trình từ giai đoạn xây dựng đến vận hành và bảo trì
Kết luận: Vì sao BIM 1D quan trọng
Mặc dù thường bị lu mờ bởi các yếu tố trực quan của BIM, nhưng dịch vụ BIM 1D lại là yếu tố then chốt cho sự thành công của bất kỳ dự án xây dựng hay cải tạo nào. Từ việc ghi nhận điều kiện hiện trạng chính xác qua Scan to BIM, đến việc lên kế hoạch và quản lý việc triển khai BIM trong suốt vòng đời công trình, các dịch vụ này chính là nền tảng cho việc ra quyết định chính xác, nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững.
Dù bạn đang lập kế hoạch cải tạo, số hóa công trình cũ, hay triển khai BIM trên toàn bộ hệ thống, việc đầu tư vào dịch vụ BIM 1D sẽ đảm bảo một nền tảng vững chắc cho chuyển đổi số trong lĩnh vực xây dựng và quản lý công trình.
